SAOB
Svenska Akademiens ordbok
publicerad: 1898  
ALUMINIUM al1ɯmi3nium2, äfv. 10400, n. (r. Tekn. tidskr. 1877, s. 139); best. -niet, i best. anv. ofta utan slutartikel.
Etymologi
[jfr t., fr. o. eng. aluminium; ordet är bildadt af lat. alumen, alun; se för öfr. Murray]
metalliskt grundämne af gråblå färg, hvilket ingår i lerjord o. alun; lerjordsmetall. Berzelius Blåsr. 195 (1820). Af vatten syrsättes aluminium icke vid luftens vanliga temperatur. Dens. i Årsber. t. VetA 1828, s. 108. Aluminium har för sin lätthet, sin vackra glans, sin hållbarhet i luft och oskadlighet fått en stor användning till fältflaskor, hästskor, kokkärl, kemiska apparater, .. nycklar, medaljer o. s. v. Cleve i NF 19 (1895). — jfr BLAD-, BRONS-, FLUOR-, FOSFOR-, KLOR-, SELEN-, TELLUR-ALUMINIUM m. fl.
Ssgr: ALUMINIUM-BRONS10300~2. Aluminiumbrons består af 90—95 delar koppar och 10—5 delar aluminium. Rothstein 177 (1875). NF 19 (1895).
-FABRIK~02. K. Styffe i Jernk. ann. 1892, s. 328.
-HYDRAT~02. Aluminiumhydrat, lerjordshydrat .. användes .. till bindande af färgämnen vid väfnader. Berwald Kemi 97 (1886, 1890).
-INDUSTRI~102. Uppf. b. 4: 332 (1873).
-KÄRL~2. Aluminiumkärlen äro af stor varaktighet. Tekn. tidskr. 1897, A. A., s. 242.
-LACK~2. lackfärg, hvari aluminium ingår. Widman Org. kemi 118 (1895).
-LEGERING~020. K. Styffe i Jernk. ann. 1892, s. 327.
-LOD~2. Aluminium-lod .. till lödning af aluminium. K. Styffe i Jernk. ann. 1892, s. 343.
-MEDALJ~02. SFS 1892, nr 43, s. 2.
-METALL~02. Cleve i NF 1: 570 (1875).
-NYCKEL~20. —
-OXID~02. Almström Kem. tekn. 1: 518 (1844). Aluminiumoxid, eller lerjord. Cleve i NF 1: 571 (1875).
-PENNA~20. penna af aluminiumbrons. Uppf. b. 6: 211 (1875).
-SALT~2. Aluminium-, eller lerjordssalter. Cleve i NF 1: 572 (1875).
-SILIKAT~102. Lera är i rent tillstånd .. aluminiumsilikat. Rosenberg Kemi 482 (1888).
-SULFAT~02. förening af aluminiumhydrat o. svafvelsyra; den tekniskt viktigaste beståndsdelen i alun. Aluminiumsulfat .. (har) på senare tider börjat tillverkas fabriksmässigt och fått namnen koncentrerad eller kalifri alun. Cleve i NF 1: 572 (1875).
-TÄNDSTICKA~200 l. ~020. De s. k. aluminiumtändstickorna äro preparerade med en utspädd lösning af aluminiumsulfat, som hindrar träet att brinna. Cleve i NF 1: 572 (1875).
-VERK~2. anläggning för fabriksmässig framställning af aluminium. Aluminiumverket vid Neuhausen. Cleve i NF 19: 201 (1895).
Spoiler title
Spoiler content